Μία επιστημονική ομάδα βρήκε στην καυτή ανώτερη ατμόσφαιρα του Ήλιου νέα στοιχεία, που μπορούν να μας βοηθήσουν να προβλέπουμε το που και το πότε θα εμφανιστεί η επόμενη ηλιακή έκλαμψη.
Ερευνητές από το NorthWest Research Associates (NWRA), χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Solar Dynamics Observatory (SDO) της NASA, εντόπισαν μικρά σήματα στο ανώτερο στρώμα της ηλιακής ατμόσφαιρας -το στέμμα- τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στον προσδιορισμό των περιοχών του Ήλιου που είναι πιθανότερο να παράξουν ηλιακές εκλάμψεις – ενεργητικές εκρήξεις φωτός και σωματιδίων που απελευθερώνονται από τον Ήλιο.
Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι το τμήμα του στέμματος, επάνω από την περιοχή όπου επρόκειτο να εκδηλωθεί μία έκλαμψη, εμφανίζει αναλαμπές μικρής κλίμακας – κάτι σαν μικρές σπίθες πριν από τα μεγάλα πυροτεχνήματα.
Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση των προβλέψεων για τις εκλάμψεις και τις ηλιακές καταιγίδες – τις διαταραγμένες συνθήκες στο διάστημα που προκαλούνται από τη δραστηριότητα του Ήλιου. Ο διαστημικός καιρός μπορεί να επηρεάσει τη Γη με πολλούς τρόπους: μπορεί να δημιουργήσει σέλας, να θέσει σε κίνδυνο τους αστροναύτες, να διαταράξει τις ραδιοεπικοινωνίες· ακόμη και να προκαλέσει μεγάλα μπλακ άουτ.
Προηγούμενες μελέτες έχουν ασχοληθεί, ήδη, με το πώς η δραστηριότητα στα χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Ήλιου -όπως η φωτόσφαιρα και η χρωμόσφαιρα- μπορεί να υποδεικνύει επικείμενη δραστηριότητα εκλάμψεων σε ενεργές περιοχές· περιοχές που συχνά χαρακτηρίζονται από ομάδες ηλιακών κηλίδων, ή αλλιώς έντονα μαγνητικές περιοχές στην επιφάνεια του Ήλιου, οι οποίες είναι σκοτεινότερες και ψυχρότερες σε σχέση με το περιβάλλον τους. Τα νέα ευρήματα, τα οποία δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό “The Astrophysical Journal”, έρχονται να προστεθούν σε αυτήν την εικόνα.
«Από το στέμμα μπορούμε να λάβουμε πολύ διαφορετικές πληροφορίες από αυτές που παίρνουμε από τη φωτόσφαιρα, ή αλλιώς την “επιφάνεια” του Ήλιου», δηλώνει ο K.D. Leka, επικεφαλής συγγραφέας της νέας μελέτης, και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Nagoya της Ιαπωνίας. «Τα αποτελέσματα αυτά ίσως μας δώσουν έναν νέο δείκτη, ώστε να είμαστε σε θέση να διακρίνουμε ποιες ενεργές περιοχές είναι πιθανό να εκραγούν σύντομα και ποιες θα παραμείνουν “ήσυχες” κατά την διάρκεια μιας επερχόμενης χρονικής περιόδου.»
Για την έρευνά τους, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια νέα βάση δεδομένων εικόνων, των ενεργών περιοχών του Ήλιου που έχει καταγράψει το SDO. Αυτή η δημόσια διαθέσιμη πηγή, η οποία περιγράφεται σε ένα συνοδευτικό έγγραφο, επίσης στο περιοδικό “The Astrophysical Journal”, συνδυάζει περισσότερα από οκτώ χρόνια λήψης εικόνων από ενεργές περιοχές, στο υπεριώδες και το μακρινό υπεριώδες. Η νέα βάση δεδομένων της ομάδας NWRA (με επικεφαλής την Karin Dissauer και σχεδιασμένη από τον Eric L. Wagner), διευκολύνει τους επιστήμονες στην χρήση των δεδομένων του SDO για μεγάλες στατιστικές μελέτες.
«Είναι η πρώτη φορά που μια βάση δεδομένων όπως αυτή είναι άμεσα διαθέσιμη στην επιστημονική κοινότητα και πρόκειται να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη για τη μελέτη αρκετών θεμάτων· όχι μόνο για την μελέτη των ενεργών περιοχών που είναι έτοιμες να εμφανίσουν εκλάμψεις», λέει η Dissauer.
Η ομάδα NWRA μελέτησε ένα μεγάλο δείγμα ενεργών περιοχών από τη βάση δεδομένων, χρησιμοποιώντας στατιστικές μεθόδους που αναπτύχθηκαν από το μέλος της ομάδας Graham Barnes. Η ανάλυση αποκάλυψε μικρές αναλαμπές στο στέμμα πριν από κάθε έκλαμψη. Αυτές και άλλες νέες ανακαλύψεις θα δώσουν στους ερευνητές μια καλύτερη κατανόηση της φυσικής που λαμβάνει χώρα σε αυτές τις μαγνητικά ενεργές περιοχές, με στόχο την ανάπτυξη νέων εργαλείων για την πρόβλεψη των ηλιακών εκλάμψεων.
«Με αυτήν την έρευνα, αρχίζουμε πραγματικά να σκάβουμε σε βάθος», δηλώνει η Dissauer. «Ο συνδυασμός όλων αυτών των πληροφοριών, από την επιφάνεια μέχρι το στέμμα, θα μας επιτρέψει να κάνουμε καλύτερες προβλέψεις για το πότε και το πού θα συμβούν ηλιακές εκλάμψεις.»
Παραπομπές: Properties of Flare-imminent versus Flare-quiet Active Regions from the Chromosphere through the Corona. II. Nonparametric Discriminant Analysis Results from the NWRA Classification Infrastructure (NCI) Properties of Flare-imminent versus Flare-quiet Active Regions from the Chromosphere through the Corona. I. Introduction of the AIA Active Region Patches (AARPs)
Πηγή: https://www.nasa.gov/
