Άρθρα που αφορούν το τι, πως και το γιατί σε επιστημονικά θέματα. Απλή παρουσίαση επιστημονικών θεμάτων και εννοιών.
Η σχέση του φωτός με τον χρόνο είναι αντιδιαισθητική. Μέσω του μαθηματικού εργαλείου των ορίων, μπορούμε να καταλάβουμε τι ισχύει για τα φωτόνια· στην ταχύτητα του φωτός, όπου οι εξισώσεις του Αϊνστάιν καταρρέουν. Στην ταχύτητα του φωτός, τα ρολόγια σταματούν – και το Σύμπαν συρρικνώνεται σε μηδενικό μέγεθος. Το παρόν αποτελεί μετάφραση ενός άρθρου του […]
Όλο το άρθρο
(Κεντρική εικόνα άρθρου: Καλλιτεχνική απεικόνιση του tiktaalik, ενός ψαριού που περπατούσε, το οποίο έχει εξαφανιστεί. Dotted Yeti/Shutterstock) Όταν σας έρχεται στο μυαλό η ανθρώπινη εξέλιξη, το πιθανότερο είναι να φαντάζεστε χιμπατζήδες που εξερευνούν αρχαία δάση ή πρώιμους ανθρώπους να ζωγραφίζουν μαμούθ στους τοίχους των σπηλαίων. Όμως, εμείς οι άνθρωποι -όπως και οι αρκούδες, οι σαύρες, […]
Όλο το άρθρο
Σήμερα η τεχνητή νοημοσύνη βοηθά τους γιατρούς να διαγιγνώσκουν ασθένειες, τους πιλότους να πετούν αεροσκάφη και τους πολεοδόμους να προβλέπουν την κυκλοφορία. Όμως, ανεξάρτητα από το τι κάνουν αυτές οι Τ.Ν., οι ίδιοι οι επιστήμονες υπολογιστών που τις σχεδίασαν δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν το πώς ακριβώς το κάνουν. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι […]
Όλο το άρθρο
Όταν σκεφτόμαστε τον μικρόκοσμο, στον οποίο κυριαρχεί η κβαντική μηχανική, μας έρχονται στο μυαλό εξωτικά φαινόμενα που έρχονται σε αντίθεση με την διαίσθησή μας και την λογική με την οποία έχουμε μάθει να κοιτάμε τον δικό μας κόσμο, όπως η κβαντική διεμπλοκή και τα πειράματα της διπλής σχισμής. Ένα τέτοιο, κβαντικό φαινόμενο είναι και το […]
Όλο το άρθρο
Πάντοτε μας τραβάει την προσοχή η εμφάνιση ενός όμορφου ουράνιου τόξου. Ίσως γιατί -πέρα από το μέγεθος, το σχήμα και τα χρώματά του- δεν εμφανίζεται ιδιαίτερα συχνά. Και αυτό, γιατί απαιτούνται ειδικές συνθήκες. Από την άλλη, τι σημαίνει εμφανίζεται; Υπάρχει κάτι συγκεκριμένο εκεί που κοιτάμε; Και πόσα χρώματα έχει; Πόσες και πόσες συζητήσεις δεν έχουν […]
Όλο το άρθρο
Η συσκευή στην οποία διαβάζετε αυτό το άρθρο στηρίζεται στο δυαδικό σύστημα· σειρές από 0 και 1. Τα σύγχρονα ηλεκτρονικά δεν θα υπήρχαν χωρίς το μηδέν. Χωρίς αυτό, δεν υπάρχει μαθηματικός λογισμός, άρα ούτε σύγχρονη επιστήμη, ούτε σύγχρονη μηχανική, ούτε αυτοματισμοί, ούτε, ούτε… Χωρίς το μηδέν, μεγάλο μέρος του σύγχρονου κόσμου μας κυριολεκτικά θα κατέρρεε! […]
Όλο το άρθρο
Το χταπόδι είναι ένα αρκετά παράξενο πλάσμα: Το σώμα του μπορεί να στριμωχτεί σε μικροσκοπικές ρωγμές. Διαθέτει οκτώ, καλυμμένους από μυζητήρες (βεντούζες), βραχίονες οι οποίοι ανναγενώνται σε περίπτωση ακρωτηριασμού. Τρεις καρδιές. Μπλε αίμα (πλούσιο σε χαλκό). Και τεράστιο τοροειδή εγκέφαλο, που του προσφέρει ανώτερη νοημοσύνη, συγκριτκά με τα άλλα ασπόνδυλα. Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του, […]
Όλο το άρθρο
Ίσως ακούγεται λιγάκι περίεργο, όμως η “δύναμη” που συναντάμε -ή, μάλλον, πιστεύουμε πως συναντάμε- σχεδόν καθημερινά, δεν υφίσταται στην πραγματικότητα. Αυτή η δύναμη, την οποία θεωρούμε δεδομένη και την αναφέρουμε συχνά στις περιγραφές μας είναι πλασματική. Είναι μία ψεύτικη δύναμη, στην οποία αποδίδουμε δράσεις που οφείλονται σε άλλα φαινόμενα. Δύσκολο να το… χωνέψουμε; Ίσως! Γιατί […]
Όλο το άρθρο
Μένοντας πιστοί στο μοτίβο της εισαγωγής, που κάναμε για την ακοή στο 1ο μέρος: Ρωτάμε, συχνά “Το βλέπεις αυτό;” Τι βλέπουμε; Σχήματα και χρώματα. Α, ναι! Εκτιμούμε και αποστάσεις, αναγνωρίζουμε μοτίβα και αντιλαμβανόμαστε κινήσεις. Ομολογουμένως, όχι πάντα με επιτυχία, καθώς ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν τα μάτια μας, αλλά κυρίως η επεξεργασία των οπτικών […]
Όλο το άρθρο
Το σύμπαν δεν διαστέλλεται απλώς, αλλά επιταχύνεται. Οι αστρονόμοι, εδώ και έναν αιώνα περίπου, γνωρίζουν ότι το σύμπαν διαστέλλεται. Ο χωροχρόνος επεκτείνεται σε δισεκατομμύρια έτη φωτός, χωρίζοντας στο εσωτερικό του τους γαλαξίες όπως ένα σταφιδόψωμο απομακρύνει τις σταφίδες μεταξύ τους όσο αυτό φουσκώνει μέσα στον φούρνο. Αυτή η συνεχής διαστολή, που ανταγωνίζεται την παρόρμηση που […]
Όλο το άρθρο