Εκπληκτικές ομοιότητες ανάμεσα στα πέτρινα εργαλεία πιθήκων και πρώιμων ανθρώπων

Νέα

Τα πέτρινα θραύσματα που δημιουργούν τυχαία οι μακάκοι μοιάζουν με ορισμένα από τα πρώτα τεχνουργήματα των ανθρωπίνων.

Ερευνητές από το “Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία” ανακάλυψαν τεχνουργήματα από πιθήκους στην Ταϊλάνδη, τα οποία μοιάζουν με τα πέτρινα εργαλεία που παραδοσιακά αναγνωρίζουμε ως σκοπίμως φτιαγμένα από τους πρώιμους ανθρωπίνους. Μέχρι σήμερα θεωρούσαμε ότι τα λίθινα εργαλεία με αιχμηρές ακμές αντιπροσωπεύουν την έναρξη της εκ προθέσεως παραγωγής πέτρινων εργαλείων· ένα από τα καθοριστικά και μοναδικά χαρακτηριστικά της εξέλιξης των ανθρωπίνων. Η νέα αυτή μελέτη αμφισβητεί μακροχρόνιες πεποιθήσεις σχετικά με την απαρχή της σκόπιμης παραγωγής εργαλείων.

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Science Advances”, βασίζεται σε νέες αναλύσεις πέτρινων εργαλείων που χρησιμοποιούν οι μακάκοι με μακριά ουρά, στο Εθνικό Πάρκο Phang Nga της Ταϊλάνδης. Οι πίθηκοι χρησιμοποιούν πέτρινα εργαλεία για να ανοίξουν καρπούς με σκληρό κέλυφος· τα οποία, κατά τη διαδικασία αυτή, πολύ συχνά σπάνε. Τέτοιοι σπασμένοι λίθοι βρίσκονται σχεδόν σε όλη την περιοχή, και μάλιστα σε σχετική αφθονία. Πολλά, λοιπόν, από αυτά τα τεχνουργήματα φέρουν τα ίδια χαρακτηριστικά με αυτά που χρησιμοποιούμε συνήθως για να αναγνωρίσουμε ως κατασκευασμένα εκ προθέσεως, τα διάφορα λίθινα εργαλεία που βρίσκουμε σε κάποιους από τους παλαιότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ανατολικής Αφρικής.

«Η ικανότητα σκόπιμης δημιουργίας αιχμηρών πέτρινων θραυσμάτων θεωρείται κρίσιμο σημείο στην εξέλιξη των ανθρωπίνων, και η κατανόηση του πώς και πότε συνέβη αυτό αποτελεί ένα τεράστιο ερώτημα, το οποίο συνήθως διερευνάται μέσω της μελέτης τεχνουργημάτων και απολιθωμάτων. Η μελέτη μας δείχνει πως η δημιουργία πέτρινων εργαλείων δεν αφορά αποκλειστικά τον άνθρωπο και τους προγόνους του», λέει ο κύριος συγγραφέας Tomos Proffitt, ερευνητής στο “Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία”.

«Το γεγονός ότι οι μακάκοι αυτοί χρησιμοποιούν πέτρινα εργαλεία για τους σκληρούς καρπούς δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς τέτοια εργαλεία χρησιμοποιούν επίσης για διάφορα οστρακοειδή. Αυτό που είναι ενδιαφέρον, όμως, είναι ότι με την δραστηριότητά τους αυτήν, δημιουργούν κατά λάθος ένα -μή αμελητέο- πλήθος από δικά τους αρχαιολογικά δεδομένα, τα οποία εν μέρει δεν μπορούν να διακριθούν από ορισμένα τεχνουργήματα των ανθρωπίνων».

Μία νέα εικόνα για την εξέλιξη της τεχνολογίας των λίθινων εργαλείων

Δείγματα αιχμηρών θραυσμάτων που δημιουργούνται κατά λάθος από τους μακάκους με μακριά ουρά. Proffitt et al, 2023

Οι ερευνητές, συγκρίνοντας τα τυχαία παραγόμενα θραύσματα από τους μακάκους, με αυτά που έχουν βρεθεί σε ορισμένους από τους παλαιότερους αρχαιολογικούς χώρους, έδειξαν ότι πολλά από τα τεχνουργήματα που παρήχθησαν από τους πιθήκους βρίσκονται εντός του εύρους των τεχνουργημάτων που συνδέονται με τους πρώιμους ανθρωπίνους. Ο συν-επικεφαλής συγγραφέας Jonathan Reeves τονίζει: «Το γεγονός ότι αυτά τα τεχνουργήματα μπορούν να παραχθούν μέσω του σπασίματος καρπών, έχει επιπτώσεις στο ποιές συμπεριφορές συνδέουμε με τα αιχμηρά θραύσματα που βρίσκει η αρχαιολογική σκαπάνη.»

Τα προσφάτως ανακαλυφθέντα λίθινα εργαλεία των μακάκων, μας δίνουν μία νέα εικόνα για το πως μπορεί να ξεκίνησε η πρώτη τεχνολογία στον κόσμο από τους πρώιμους προγόνους μας. Με την προέλευσή της ενδεχομένως να συνδέεται με μία συμπεριφορά παρόμοια με αυτήν του σπασίματος καρπών, η οποία θα μπορούσε να είναι κατά πολύ αρχαιότερη από τις παλαιότερες καταγραφές του τρέχοντος αρχαιολογικού αρχείου.

«Το σπάσιμο των καρπών με λίθινους άκμονες και σφυριά -αυτό που κάνουν ορισμένα πρωτεύοντα σήμερα- έχει προταθεί από ορισμένους επιστήμονες ως ένας πιθανός πρόδρομος της σκόπιμης παραγωγής λίθινων εργαλείων. Η μελέτη αυτή, μαζί με προηγούμενες που δημοσιεύθηκαν από την ομάδα μας, ανοίγει τον δρόμο για να μπορέσουμε να εντοπίσουμε μια τέτοια αρχαιολογική υπογραφή στο μέλλον», εξηγεί η Lydia Luncz, συν-συγγραφέας της μελέτης και επικεφαλής του “Technological Primates Research Group” στο “Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία”.

«Η ανακάλυψη αυτή δείχνει πώς τα εν ζωή πρωτεύοντα μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές στην διερεύνηση της προέλευσης και εξέλιξης της χρήσης εργαλείων στη δική μας γενεαλογία».

Παραπομπές:
Tomos Proffitt et al, Wild macaques challenge the origin of intentional tool production, Science Advances (2023).
Πηγή:
https://www.mpg.de/

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *