Κάποιες φορές φράσεις – κλισέ όπως “ο επιστημονικός κόσμος είναι από σήμερα φτωχότερος” είναι απόλυτα ταιριαστές. Από την άλλη, βλέποντας συνολικά τη συνεισφορά του καθηγητή Διονύση Σιμόπουλου στην επικοινωνία της επιστήμης, αντιλαμβάνεσαι ότι η παρουσία του έκανε την επιστήμη και τον κόσμο πλουσιότερους.
Παρ΄ όλα αυτά, τη Κυριακή το απόγευμα της 7 Αυγούστου του 2022 ο Διονύσης Σιμόπουλος ολοκλήρωσε τη πλούσια διαδρομή του και πήρε το δρόμο προς τα άστρα.
Ποιος ήταν
Γεννήθηκε το 1943 στα Ιωάννινα και μεγάλωσε στη Πάτρα. Είχε τη τύχη να ζήσει την εφηβεία του σε μια εποχή που η ανθρωπότητα κοίταζε ψηλά κι ετοίμαζε τη κατάκτηση του διαστήματος. Το όνειρο συνεπήρε τον νεαρό τότε Διονύση και τον οδήγησε να ακολουθήσει αντίστοιχες σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα των ΗΠΑ.
Η επικοινωνία της επιστήμης τον τράβηξε περισσότερο από την ίδια την επιστήμη, έτσι από πολύ νωρίς άρχισε να εργάζεται ως επιστημονικός επιμελητής κ΄ ανταποκριτής για θέματα επιστήμης σε εφημερίδες και περιοδικά. Εργάστηκε στο Κέντρο Τεχνών κι Επιστημών της Λουϊζιάνα, όπου διατέλεσε και διευθυντής στο Πλανητάριο του ιδρύματος και παράλληλα δίδασκε ως καλεσμένος από διάφορα πανεπιστήμια σε δεκάδες επιμορφωτικά σεμινάρια των αποφοίτων τους.
Το 1969 παρακολούθησε ως απεσταλμένος δημοσιογράφος την εκτόξευση του Apollo 11 που προσγείωσε με ασφάλεια τον πρώτο άνθρωπο στο φεγγάρι. Ενώ το 1972 αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα, καλεσμένος από το Ίδρυμα Ευγενίδου να αναλάβει τη θέση του Διευθυντή στο Ευγενίδειο Πλανητάριο, θέση που κατείχε έως το τέλος της ζωής του ως επίτιμος Διευθυντής.
Η κληρονομιά του
Τηλεόραση
Ο Διονύσης Σιμόπουλος ήταν ο ιθύνων νους της τηλεοπτικής σειράς της δεκαετίας του ΄80 “Κόκκινοι γίγαντες – άσπροι νάνοι”, του πρώτου εκπαιδευτικού παιχνιδιού της τηλεόρασης με θέμα την Αστρονομία. Συνολικά για την ελληνική τηλεόραση επιμελήθηκε δεκάδες εκπομπές και ντοκιμαντέρ που αφορούσαν την επιστήμη και κυρίως το διάστημα.
Οπτικοακουστικά μέσα
Πέρα από τη τηλεόραση, έχει δημιουργήσει περισσότερα από 250 σενάρια για οπτικό υλικό που έχουν χρησιμοποιηθεί σε
- βιντεομαθήματα αστρονομίας,
- CD-ROM αστρονομίας που έχουν διανεμηθεί με εφημερίδες,
- βίντεο για προβολές στο Πλανητάριο.
Άρθρα
Εκτός από δεκάδες άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά (Ελευθεροτυπία, Έθνος, Καθημερινή, ΓΕΩτρόπιο, Γαιόραμα-Experiment) έχει επιπλέον γράψει μια σειρά 6 βιβλίων για νέους με γενικό τίτλο “Τα μυστικά του σύμπαντος” καθώς και μια σειρά 18 βιβλίων Αστρονομίας για τις παραστάσεις του Ψηφιακού Πλανηταρίου.
Βιβλία
Εκτός από τις παραπάνω σειρές, έχουν εκδοθεί ως ανεξάρτητοι τίτλοι 26 ακόμη βιβλία που αφορούν την Αστρονομία. Τα τελευταία και ίσως πιο γνωστά του από αυτά είναι το “Είμαστε Αστρόσκονη” (2017), “Από τα Ψηλαλώνια στο Φεγγάρι: η περιπέτεια της κατάκτησης του διαστήματος” (2019), το οποίο αποτελεί και τη μοναδική ίσως αυτοβιογραφία του, και το “Η μεγάλη περιπέτεια στο διάστημα” (2021).
Τι έχει πει
Από το σύνολο των συνετεύξεων και των γραπτών του ίσως έχουν λίγη παραπάνω αξία κάποιες αναφορές του για θέματα που συζητάμε όλοι μας. Παραθέτουμε κάποιες από αυτές:
Για την εμπειρία του από την εκτόξευση της πρώτης επανδρωμένης αποστολής στο φεγγάρι:
Όταν βγήκα από το κέντρο ελέγχου έστρεψα το κεφάλι μου στον ουρανό και είδα το φεγγάρι. Εκείνη τη στιγμή, και όχι όταν το είδα στη τηλεόραση, με χτύπησε η σκέψη: “εκεί πάνω περπατάνε άνθρωποι αυτή τη στιγμή”.
Για τη πιθανότητα ζωής σε άλλους πλανήτες:
Αν σπείρεις ένα χωράφι, μου φαίνεται απίθανο να περιμένεις να φυτρώσει μόνο ένας σπόρος.
Για τις μελλοντικές επανδρωμένες πτήσεις στη Σελήνη:
Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε ένα βήμα πριν από το μέλλον. Σαφώς και θα πρέπει να επιστρέψουμε στο διάστημα και στη Σελήνη, αναρωτιέμαι όμως: αξίζει το κόστος να στείλουμε άνθρωπο, ενώ την ίδια ακριβώς δουλειά από επιστημονικής σκοπιάς θα μπορούν να τη κάνουν και ρομποτικά μηχανήματα;
Για τη πιθανή επιστροφή στη Σελήνη:
Θεωρώ πως μέχρι τέλος της δεκαετίας θα έχουν στείλει περισσότερες από μια χώρες ανθρώπους στη Σελήνη
Για την αποστολή ανθρώπων στον Άρη
Δεν μπορώ να προβλέψω μια επίσκεψη ανθρώπου στον Άρη πριν περάσουν 50 χρόνια από σήμερα.
Για τη μακροβιότητα των ανθρώπων:
Τα παιδιά που είναι σήμερα στο δημοτικό θα ζήσουν κατά μέσο όρο 120 χρόνια
Και τέλος, για την ασθένειά του και το θάνατο:
Από τη στιγμή που γεννιόμαστε γνωρίζουμε κάποια στιγμή θα φτάσει το τέλος μας. Έζησα μια καλή ζωή, είμαι έτοιμος να φύγω.
Και μπορώ να συμπληρώσω: έζησες καλή ζωή, και χρήσιμη για όλους μας.
Καλό ταξίδι στα άστρα, δάσκαλε.
